DZIEJE SZKOŁY:
W II połowie XIV wieku za czasów biskupów warmińskich Hermana z Pragi i Jana z Miśni na peryferiach Małej Barcji lokowano szereg osad, które utworzyły później parafię biesowską. Osadnictwo przybrało na sile w okresie rządów biskupa Jana II Stryprocka. 20 września 1365 roku biskup Stryprock nadał swojemu dworzaninowi Tilowi rodem z Czech, jako nagrodę za wierną służbę, 40 włók lasu między Biesowem a Droszewem, będących lennem rycerskim na prawie chełmińskim. Na tym obszarze powstała osada, która od rzeczki Rotes Fliess (dzisiaj Węgojska Struga), została nazwana Rothfliess, czyli Czerwonką.
W XV i XVI wieku w wyniku wojen Warmia uległa olbrzymim spustoszeniom, na południu, w komornictwie jeziorańskim, około 65% ziemi leżało odłogiem. Odnotowano też duży ubytek ludności pruskiej, która jeszcze w 1400 roku stanowiła 75% ogółu ludności. Na jej miejsce masowo osiedlała się ludność polska z Mazowsza, przybywali też osadnicy niemieccy. Autochtoniczna ludność pruska asymilowała się z napływową ludnością polską i niemiecką, czemu sprzyjało zrównanie położenia społeczno-gospodarczego ludności autochtonicznej z napływową, a prawie całkowita chrystianizacja Prusów usuwała różnice obyczajowe i kulturowe.
W 1820 roku Czerwonka była wsią szlachecką liczącą 218 mieszkańców.
Szkoła w Czerwonce powstała w 1821 roku. Początkowo chodziło do niej 23 dzieci, przeważnie polskich. Przez kilka miesięcy 1822 i 1823 roku szkoła zanikła, w listopadzie 1823 roku otwarto ją ponownie. Należało do niej 44 dzieci, ale przychodziło do 32, gdyż starsze pracowały w gospodarstwach. 6 Dzieci czytało, pozostałe literowały. Z wyjątkiem jednego dziecka wszystkie były polskie. Dwoje dzieci oprócz polskiego uczyło się także języka niemieckiego. Szkoła była prowadzona przez jednego nauczyciela – Walentego Marxa, który wyróżniał się w nauce kaligrafii i ortografii. W 1827 roku uczyło się w Czerwonce 55 dzieci. Jednak dopiero w 1829 roku zatrudniono drugiego pedagoga Piotra Goeriga, ponieważ do szkoły uczęszczało 61 dzieci. Wtedy też do szkoły w Czerwonce przydzielono majątek Droszewo z 16 dziećmi. Wszystkie dzieci były polskie, 15 uczyło się pisać także po niemiecku, 18 dzieci czytało po polsku. Tak jak i w innych szkołach, tak i w Czerwonce brakowało podręczników. Rejencja królewiecka obiecała dać fundusze na zakup książek, ale tylko niemieckich. Wyniki w nauce nie były imponujące, tym bardziej, że rodzice nie chcieli kupować dzieciom ani zeszytów, ani tabliczek. Szkoła nie miała swego budynku. Szkołę zlikwidowano przed rokiem 1870, dzieci z Czerwonki i Droszewa chodziły wówczas do szkoły w Biesowie.
W 1935 roku w Czerwonce istniała szkoła ze 192 uczniami, których uczyło 4 nauczycieli. W 1938 roku powstał nowy budynek szkolny z sześcioma izbami lekcyjnymi i mieszkaniem dla nauczycieli na piętrze. Nieznane są losy szkoły w okresie II wojny światowej. Przypuszczalnie zajęcia były prowadzone tylko dla dzieci niemieckich.
Według anonimowego zapisu w kronice szkolnej, we wrześniu 1946 roku 40 uczniów rozpoczęło naukę pod kierunkiem jednego nauczyciela. W listopadzie do pracy w szkole zatrudniono 2 nauczycielki. W 1947 roku 92 uczniów uczyły trzy nauczycielki. Pierwsze lata powojenne to okres dużej rotacji kadry nauczycielskiej.
Warunki pracy były bardzo trudne. Brakowało dosłownie wszystkiego: opału, sprzętu szkolnego, pomocy dydaktycznych, papieru. Dopiero w budżecie administracyjnym Gminy Czerwonka na rok 1948 zostały zapisane środki na opał dla szkoły, niestety niewystarczające, z tym problemem borykano się aż do roku 1956.
Lata powojenne to okres migracji ludności. Czerwonkę opuściła część mieszkańców pochodzenia niemieckiego, na ich miejsce przybyli osadnicy z innych regionów Polski, jak również Polacy wysiedlani z terenów przyłączonych do ZSRR. Dla nich zorganizowano w latach 1947 – 1952 kursy dla analfabetów i repolonizacyjny dla dorosłych.
Oficjalnie szkoła uzyskała status placówki oświatowej 31.XII. 1949 roku na mocy Tymczasowego orzeczenia w sprawie organizacji szkoły ogólnokształcącej stopnia podstawowego w Czerwonce wydanego przez Inspektorat Szkolny powiatu reszelskiego w Biskupcu.
Od 1950 do 1965 roku w Czerwonce działała szkoła 7-klasowa. Uczęszczały do niej dzieci z Czerwonki i do klas V-VII z okolicznych miejscowości, gdzie działają tylko szkoły 4-klasowe (Biesowa, Labucha, Nojdymowa, Wilim, Stryjewo, Węgoja, Kolonii i Zerbunia). W 1960 roku w szkole w Czerwonce prowadzone były również zajęcia dla pracujących.
GALERIA DYREKTORÓW:
Tadeusz Kochański – kierownik szkoły w latach 1950-1954
Do siedmioklasowej szkoły podstawowej uczęszczało 161 uczniów. Nauka w szkole kończyła się pisemnymi egzaminami z języka polskiego i matematyki. Po raz pierwszy w historii szkoły dzieci z Czerwonki wyjechały na wycieczkę do Warszawy.
Józef Zmitrowicz – kierownik szkoły w latach 1954-1969
W tym okresie nastąpił dynamiczny rozwój życia kulturalnego w Czerwonce. Z inicjatywy m.in. Kierownika Szkoły wybudowano w czynie społecznym Wiejski Dom Kultury, w którym dzieci uczyły się grać na różnych instrumentach, pobierały lekcje tańca, organizowano odczyty, spotkania z ludźmi kultury i nauki, np. z Marią Zientarą-Malewską, a przy okazji takich świąt jak Dzień Nauczyciela czy Dzień Dziecka spotykała się i świętowała cała wiejska społeczność.
W latach 1969-1973 obowiązki dyrektora szkoły pełnili: Krystyna Korkus i Tadeusz Złotowski
Jan Kajetaniak dyrektor szkoły w latach 1973 – 1980
W tych latach rozpoczęto rozbudowę szkoły. Drugi segment dzisiejszego obiektu powstał z adaptacji budynku przedszkolnego i budynku gospodarczego. W nowym obiekcie powstały 4 izby lekcyjne, toalety, pokój nauczycielski, w całości zainstalowano c.o. Podłogi dotychczas konserwowane pyłochłonem zostały pokryte wykładzinami. Wszystko to znacznie poprawiło warunki higieniczno-sanitarne w szkole. Ważnym wydarzeniem było uruchomienie stołówki szkolnej, z której korzystało ok. 80% uczniów. Znaczna część dzieci była dowożona z Wilim i Droszewa początkowo barakowozem konnym, potem ciągnikowym.
Leszek Flont (ś.p.) dyrektor szkoły w latach 1980 – 1982
W tym czasie wdrażano nowy system nauczania w klasach I-III. Ponadnormatywnie wykorzystywano fundusze na zakup pomocy naukowych i sprzętu. Upowszechniano oglądanie telewizyjnych programów lekcyjnych i filmów oświatowych. Od podstaw przeprowadzono inwentaryzację majątku szkolnego i jego oznakowanie. Powołano do życia organizację harcerską i zuchową. Działało koło sportowe, artystyczne i fotograficzne. Upadły plany poszerzenia korytarzy i wygospodarowania pomieszczenia rekreacyjnego na przerwy.
Wincenty Komarowski dyrektor szkoły w latach 1982/ 1983
Wieloletni nauczyciel języka rosyjskiego, pełnił także funkcję kierownika Punktu Filialnego w Wilimach.
Teofil Nosek dyrektor szkoły w latach 1983/1984
Pełnił funkcję dyrektora w okresie gdy do zawodu nauczyciela przyjmowano wielu młodych nauczycieli, których otaczał ojcowską troską i wyrozumiałością.
Maria Flont (ś. p.) dyrektor szkoły w latach 1984 – 1991
W tym czasie dyrektor sprawował nadzór pedagogiczny nad 17 osobowa kadrą nauczycielską i dwoma punktami filialnymi w Biesowie i Wilimach z obsadą 2 lub 3 nauczycieli. Na rynku oświatowym było wtedy mało materiałów i pomocy naukowo – dydaktycznych, nauczyciele własnoręcznie je „produkowali”. Dzięki nim pomieszczenia szkolne stawały się barwniejsze i ciekawsze.
Marzena Klauzińska dyrektor szkoły w roku szkolnym 1991/1992
Najmłodszy (stażem pracy) dyrektor w historii szkoły. Po skończonych studiach pedagogicznych pracowała przez rok w Szkole Podstawowej nr 2 w Biskupcu, a od 1989 roku w Czerwonce. Na stanowisko wytypowali ją koledzy i koleżanki. Objęcie stanowiska zbiegło się z reorganizacją placówki – zakończyła działalność filia szkoły w Wilimach. To zwiększyło liczbę uczniów i nauczycieli w głównej placówce. W szkole pracowały 33 osoby (24 nauczycieli). Było aż 12 oddziałów klasowych, co spowodowało pracę na dwie zmiany w klasach młodszych. Zajęcia dydaktyczne trwały do godziny 16.30.
Dorota Saniewska dyrektor szkoły w latach 1992–1996
Powołana na stanowisko w 1992 roku, była pierwszym dyrektorem wyłonionym w konkursie, zgodnie z Ustawą o Systemie Oświaty. W szkole liczącej ponad 360 uczniów zatrudnionych było 25 nauczycieli i 9 pracowników niepedagogicznych. Struktura organizacyjna szkoły została rozszerzona, utworzono m.in. stanowisko zastępcy dyrektora szkoły, na które powołano p. Bogumiłę Brodzik. Zwiększono liczbę etatów pracowników administracji i obsługi, zatrudniono wielu młodych nauczycieli. W szkole wprowadzono nauczanie języka angielskiego. Największym problemem, z którym szkoła borykała się od wielu lat, był zły stan techniczny budynków i instalacji. Dzięki wsparciu środowiska lokalnego i radnych z Czerwonki, przeprowadzono remont kapitalny placówki.
Kazimierz Berg dyrektor szkoły w latach 1996-2006
We wrześniu 1996 roku do szkoły uczęszczało 306 uczniów, uczących się w 12 oddziałach, w związku z tym szkoła pracowała na dwóch zmianach rannej i popołudniowej. Rok szkolny 1999/2000, to czas, kiedy po raz ostatni istniała klasa VIII, szkoła podstawowa z ośmioletniej została przekształcona w sześcioletnią. Jednocześnie powstały gimnazja. W tym okresie nastąpiły intensywne zmiany w stylu pracy szkoły. Weszła w życie reforma programowa, od września 1999 nauczyciele zaczęli pracować w oparciu o podstawę programową. Wprowadzono ocenianie zewnętrzne i sprawdzian kończący klasę VI umożliwiający sprawdzanie osiągnięć uczniów według jednakowych kryteriów i procedur. Bardzo ważnym faktem było wstąpienie Polski do Unii Europejskiej, co otworzyło nam okno na świat i umożliwiło kontakty z rówieśnikami z innych krajów europejskich. W listopadzie 2005r. wielu nauczycieli wzięło udział w kursach komputerowych, a w szkole powstała nowoczesna i doskonale wyposażona sala komputerowa. W ostatnich latach praca szkoły skupiła się na działalności sportowej, ekologicznej oraz rozwoju gospodarności uczniowskiej w ramach działających na jej terenie organizacji. Działania te zaowocowały wieloma sukcesami, szkoła zdobyła wiele medali i pierwszych miejsc w zawodach sportowych, dwukrotnie uzyskano pierwsze miejsce, oraz szereg wyróżnień w konkursie wojewódzkim w SKO. Komputer jako nagroda główna w konkursie ekologicznym wzbogacił pracownię komputerową. W tym okresie tradycją szkoły stały się coroczne spotkania – Biesiady Poetyckie z byłymi pracownikami, podczas których przy herbatce, muzyce i nutach poezji spotykają się ludzie, którzy w przeszłości wspólnie nieśli kaganek oświaty.
Małgorzata Flont dyrektor szkoły w latach 2006-2019
W latach 2010-2016 szkoła przekształciła się w Zespół Szkół, do którego uczęszczali uczniowie klas I-VI szkoły podstawowej i I-III gimnazjum. W tym czasie uczniowie naszej szkoły wzięli udział w wielu projektach i programach edukacyjnych, które wpłynęły na podniesienie poziomu kompetencji językowych, matematycznych i przyrodniczych. Jednym z nich był projekt Umiem się uczyć dla uczniów klas IV-VI. Był to projekt współfinansowany ze środków UE, opierający się na nowoczesnych ujęciach rozwoju człowieka w cyklu życia, a także na najnowszych badaniach w obszarze psychologii poznawczej oraz metodyce nauczania. Jego głównym celem było podniesienie poziomu edukacji w szkołach podstawowych z terenu województwa warmińsko-mazurskiego poprzez wypracowanie i wprowadzenie do nauki w warunkach szkolnych innowacyjnego narzędzia – warsztatów efektywnej nauki i pracy zespołowej oraz twórczego myślenia u uczniów. Nasza szkoła zakwalifikowała się również do ogólnopolskiego projektu CYBER SZKOŁA, dzięki czemu nasi uczniowie mogli korzystać na lekcjach z najnowocześniejszych laptopów i tablicy multimedialnej. Projekt Nasza szkoła był przeznaczony dla uczniów z klas IV-VI oraz gimnazjum. Były to zajęcia dodatkowe z przedmiotów ścisłych oraz języka angielskiego, odbywające się po lekcjach i w soboty. Celem zajęć była samodzielna realizacja przez uczniów zadań według wcześniej przyjętych założeń. Zadaniem nauczyciela-trenera było wspieranie, opieka nad uczniem i dyskretna pomoc. Każdy uczeń wykonując zadanie zdobywał określoną wiedzę i kształtował wiele umiejętności, a prezentując swój projekt publicznie, przekazał te wiedzę innym kolegom. W ramach projektu Indywidualizacja procesu nauczania uczniów klas I-III w Gminie Biskupiec do placówek szkolnych zostały zakupione pomoce dydaktyczne i były prowadzone dodatkowe zajęcia: logopedyczne dla dzieci z zaburzeniami rozwoju mowy, dydaktyczno-wyrównawcze z języka polskiego dla dzieci ze specyficznymi trudnościami w czytaniu i pisaniu, w tym także zagrożonych ryzykiem dysleksji, dydaktyczno-wyrównawcze z matematyki dla dzieci z trudnościami w zdobywaniu umiejętności matematycznych, matematyczno-przyrodnicze – rozwijające zainteresowania uczniów zdolnych, ze szczególnym uwzględnieniem nauk matematyczno-przyrodniczych. Nasi młodsi uczniowie rozwijali również kompetencje emocjonalno-społeczne biorąc udział w projekcie Etyka dla smyka oraz ćwiczyli płynne czytanie ze zrozumieniem w ramach projektu Cała Polska czyta dzieciom. a starsi wzbogacali swoją wiedzę na temat zdrowego odżywiania i stylu życia w projekcie Trzymaj formę. 8 kwietnia 2011 roku w Zespole Szkół w Czerwonce otwarto halę sportową. Dzięki temu nasi uczniowie mogli realizować swoje pasje sportowe i brać czynny udział w różnego rodzaju zawodach. W hali organizowano m. in. coroczny Mikołajkowy Turniej Unihokeja oraz Szkolno-Parafialny Turniej Tenisa Stołowego „Czynimy Dobro przez Sport i Zdrowie”. Imprezy te miały na celu integrację uczniów oraz mieszkańców obwodu szkolnego, wprowadzanie w życie zasad „fair play”, popularyzację unihokeja i tenisa stołowego wśród uczniów i dorosłych, wprowadzanie nawyku dbałości o zdrowie, wyłonienie najlepszej drużyny unihokeja i tenisa stołowego, no i oczywiście kształtowanie aktywnego spędzania wolnego czasu. Wspólne działania nauczycieli i uczniów w sferze dydaktycznej oraz sportowej zaowocowały wieloma sukcesami – nasi uczniowie zdobywali pierwsze miejsca w konkursach językowych, matematycznych, artystycznych oraz sportowych (gminnych, powiatowych, wojewódzkich i ogólnopolskich). 7 czerwca 2016 r. odbyło się uroczyste otwarcie, poświęcenie i oddanie do użytku placu zabaw przy Zespole Szkół w Czerwonce. Utworzenie placu zabaw to dla naszych uczniów nowa strefa aktywnej zabawy. Zamontowane urządzenia, m.in. drabinki, zjeżdżalnia, karuzela, huśtawki i bujaki pozwoliły dzieciom rozwijać sprawność ruchową i zręczność, zaspokajać ich naturalną potrzebę ruchu, kształtować właściwą postawę ciała, a także urozmaicić przerwy szkolne i zajęcia świetlicowe. Po raz pierwszy w historii szkoły odbył się Zjazd Absolwentów. Były organizowane spotkania opłatkowe dla byłych i aktualnych pracowników szkoły oraz wigilie szkolne dla całej społeczności szkolnej. 1 września 2017 roku wprowadzono ośmioletnią szkołę podstawową.
Małgorzata Żokowska od 2017 dyrektor Szkoły Podstawowej im. Mazurka Dąbrowskiego w Czerwonce.