Dodatki mieszkaniowe i energetyczne

DODATEK MIESZKANIOWY

Dodatek mieszkaniowy przysługuje najemcom oraz podnajemcom lokali mieszkalnych, osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych, do których przysługuje im spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego, a także osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych znajdujących się w budynkach stanowiących ich własność i właścicielom samodzielnych lokali mieszkalnych. Dodatek mogą ponadto otrzymywać inne osoby mające tytuł prawny do zajmowanego lokalu mieszkalnego i ponoszące wydatki związane z jego zajmowaniem, jak również zajmujące lokal mieszkalny bez tytułu prawnego, ale oczekujące na przysługujący im lokal zamienny albo socjalny
Dodatek mieszkaniowy przysługuje, jeżeli w okresie 3 miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku średni miesięczny dochód przypadający na jednego członka gospodarstwa domowego nie przekroczył 40% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarstwie jednoosobowym lub 30%
w gospodarstwie wieloosobowym.

Przy wydawaniu decyzji o przyznaniu dodatku mieszkaniowego uwzględnia się kwotę przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, obowiązującego w dniu złożenia wniosku, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 20 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 291 z późn. zm.).

Od 9 lutego 2022 r. kryterium dochodowe wynosi 2 265,01 zł w gospodarstwie jednoosobowym oraz 1 698,76 zł w gospodarstwie wieloosobowym.

Za dochód uważa się dochód w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r.
o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 111).,

przychody podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27, art. 30b, art. 30c, art. 30e i art. 30f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387, z późn. zm.3)), pomniejszone o koszty uzyskania przychodu, należny podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenia społeczne niezaliczone do kosztów uzyskania przychodu oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne,
dochód z działalności podlegającej opodatkowaniu na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne,
inne dochody niepodlegające opodatkowaniu na podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych:

renty określone w przepisach o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin,
renty wypłacone osobom represjonowanym i członkom ich rodzin, przyznane na zasadach określonych w przepisach o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin,
świadczenie pieniężne, dodatek kompensacyjny oraz ryczałt energetyczny określone w przepisach o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych,
dodatek kombatancki, ryczałt energetyczny i dodatek kompensacyjny określone w przepisach o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego,
świadczenie pieniężne określone w przepisach o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę Niemiecką lub Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich
ryczałt energetyczny, emerytury i renty otrzymywane przez osoby, które utraciły wzrok w wyniku działań wojennych w latach 1939–1945 lub eksplozji pozostałych po tej wojnie niewypałów i niewybuchów,
renty inwalidzkie z tytułu inwalidztwa wojennego, kwoty zaopatrzenia otrzymywane przez ofiary wojny oraz członków ich rodzin, renty wypadkowe osób, których inwalidztwo powstało w związku z przymusowym pobytem na robotach w III Rzeszy Niemieckiej w latach 1939–1945, otrzymywane z zagranicy,
zasiłki chorobowe określone w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych,
środki bezzwrotnej pomocy zagranicznej otrzymywane od rządów państw obcych, organizacji międzynarodowych lub międzynarodowych instytucji finansowych, pochodzące ze środków bezzwrotnej pomocy przyznanych na podstawie jednostronnej deklaracji lub umów zawartych z tymi państwami, organizacjami lub instytucjami przez Radę Ministrów, właściwego ministra lub agencje rządowe, w tym również w przypadkach, gdy przekazanie tych środków jest dokonywane za pośrednictwem podmiotu upoważnionego do rozdzielania środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej na rzecz podmiotów, którym służyć ma ta pomoc,
należności ze stosunku pracy lub z tytułu stypendium osób fizycznych mających miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przebywających czasowo za granicą – w wysokości odpowiadającej równowartości diet z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju ustalonych dla pracowników zatrudnionych w państwowych lub samorządowych jednostkach sfery budżetowej na podstawie ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040, 1043 i 1495),
należności pieniężne wypłacone policjantom, żołnierzom, celnikom i pracownikom jednostek wojskowych i jednostek policyjnych użytych poza granicami państwa w celu udziału w konflikcie zbrojnym lub wzmocnienia sił państwa albo państw sojuszniczych, misji pokojowej, akcji zapobieżenia aktom terroryzmu lub ich skutkom, a także należności pieniężne wypłacone żołnierzom, policjantom, celnikom i pracownikom pełniącym funkcje obserwatorów w misjach pokojowych organizacji międzynarodowych i sił wielonarodowych,
należności pieniężne ze stosunku służbowego otrzymywane w czasie służby kandydackiej przez funkcjonariuszy Policji, Państwowej Straży Pożarnej, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu i Służby Więziennej, obliczone za okres, w którym osoby te uzyskały dochód,
dochody członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych z tytułu członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, pomniejszone o składki na ubezpieczenia społeczne,
alimenty na rzecz dzieci,
stypendia doktoranckie przyznane na podstawie art. 209 ust. 1 i 7 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. poz. 1668, z późn. zm.6)), stypendia sportowe przyznane na podstawie ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie (Dz. U. z 2019 r. poz. 1468, 1495 i 2251) oraz inne stypendia o charakterze socjalnym przyznane uczniom lub studentom,
kwoty diet nieopodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich,
należności pieniężne otrzymywane z tytułu wynajmu pokoi gościnnych w budynkach mieszkalnych położonych na terenach wiejskich w gospodarstwie rolnym osobom przebywającym na wypoczynku oraz uzyskane z tytułu wyżywienia tych osób,
dodatki za tajne nauczanie określone w ustawie z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2019 r. poz. 2215),
dochody uzyskane z działalności gospodarczej
dochody uzyskane z działalności gospodarczej prowadzonej na podstawie zezwolenia na terenie specjalnej strefy ekonomicznej określonej w przepisach o specjalnych strefach ekonomicznych,
ekwiwalenty pieniężne za deputaty węglowe określone w przepisach o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe”,
ekwiwalenty z tytułu prawa do bezpłatnego węgla określone w przepisach o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego w latach 2003–2006,
świadczenia określone w przepisach o wykonywaniu mandatu posła i senatora,
dochody uzyskane z gospodarstwa rolnego,
dochody uzyskiwane za granicą Rzeczypospolitej Polskiej, pomniejszone odpowiednio o zapłacone za granicą Rzeczypospolitej Polskiej: podatek dochodowy oraz składki na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne i obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne,
renty określone w przepisach o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej oraz w przepisach o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich,
zaliczkę alimentacyjną określoną w przepisach o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej,
świadczenia pieniężne wypłacane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów,
pomoc materialną o charakterze socjalnym określoną w art. 90c ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2019 r. poz. 1481, 1818 i 2197) oraz świadczenia, o których mowa w art. 86 ust. 1 pkt 1–3 i 5 oraz art. 212 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce,
kwoty otrzymane na podstawie art. 27f ust. 8–10 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych,
świadczenie pieniężne określone w ustawie z dnia 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 690 oraz z 2019 r.
poz. 730, 752 i 992),
świadczenie rodzicielskie,
zasiłek macierzyński, o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników,
stypendia dla bezrobotnych finansowane ze środków Unii Europejskiej lub Funduszu Pracy, niezależnie od podmiotu, który je wypłaca,
przychody wolne od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, pomniejszone o składki na ubezpieczenia społeczne oraz składki na ubezpieczenia zdrowotne;

Od powyższych źródeł dochodu należy odliczyć alimenty świadczone na rzecz innych osób.

Kryterium metrażowe

Kryterium metrażowe uzależnione jest od liczby osób mieszkających w lokalu mieszkalnym.

Dodatek mieszkaniowy przysługuje, gdy powierzchnia użytkowa lokalu nie przekracza określonej dla danej liczby osób powierzchni (powierzchnia normatywna) o więcej niż 30% (lub 50% jeśli wielkość pokoi i kuchni nie przekracza 60% powierzchni całego lokalu).

Liczba osób zamieszkujących w lokalu	Powierzchnia normatywna	Powierzchnia normatywna + 30%
1 osoba	35 m²	45,5 m²
2 osoby	40 m²	52,0 m²
3 osoby	45 m²	58,5 m²
4 osoby	55 m²	71,5 m²
5 osób	65 m²	84,5 m²
6 osób	70 m²	91,0 m²

W przypadku zamieszkiwania w lokalu większej liczby osób dla każdej kolejnej osoby zwiększa się normatywną powierzchnię tego lokalu o 5 m².

Powierzchnię normatywną powiększa się o 15 m², jeżeli:

w lokalu mieszka osoba niepełnosprawna poruszająca się na wózku inwalidzkim
lub osoba niepełnosprawna, której niepełnosprawność wymaga zamieszkiwania w oddzielnym pokoju.

Powiększenie jest niezależnie od liczby członków gospodarstwa domowego. O wymogu zamieszkiwania w oddzielnym pokoju orzekają powiatowe zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności.

Jeżeli faktyczna użytkowa powierzchnia lokalu jest większa niż powierzchnia normatywna, wysokość dodatku mieszkaniowego łącznie z ryczałtem, nie może przekraczać 70% wydatków

przypadających na normatywną powierzchnię zajmowanego lokalu mieszkalnego. Wydatki te oblicza się dzieląc wydatki za ten lokal przez jego powierzchnię użytkową i mnożąc uzyskany w ten sposób wskaźnik przez normatywną powierzchnię.

Jeżeli natomiast faktyczna powierzchnia lokalu jest mniejsza lub równa powierzchni normatywnej, wysokość dodatku nie może przekroczyć 70% faktycznych wydatków.

Osoba ubiegająca się o przyznanie dodatku mieszkaniowego składa wniosek o przyznanie dodatku mieszkaniowego (potwierdzony przez Zarządcę zajmowanego lokalu) oraz deklarację o wysokości dochodów gospodarstwa domowego za okres 3 miesięcy kalendarzowych poprzedzających dzień złożenia wniosku, którą wypełnia się osobiście na podstawie zaświadczeń o wysokości dochodów członków gospodarstwa domowego. Natomiast wnioskodawca będący właścicielem domu jednorodzinnego jest obowiązany dołączyć do wniosku dokumenty albo oświadczenie o wielkości powierzchni użytkowej, w tym łącznej powierzchni pokoi i kuchni, oraz o wyposażeniu technicznym domu, a także przedstawić rachunki dotyczące swoich wydatków (tj. opłat za energię cieplną i wodę dostarczoną do lokalu, opłaty za odbiór nieczystości stałych i płynnych).

Dodatek mieszkaniowy jest przyznawany na okres 6 miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu złożenia wniosku. Nie przyznaje się dodatku, jeżeli jego wyliczona kwota byłaby niższa niż 2% kwoty najniższej emerytury w dniu wydania decyzji.

Zmiany danych zawartych we wniosku lub deklaracji złożonej przez wnioskodawcę, które nastąpiły w okresie 6 miesięcy od dnia przyznania dodatku mieszkaniowego nie mają wpływu na wysokość wypłacanego dodatku mieszkaniowego.

Organ przyznający dodatek ma możliwość przeprowadzenia specyficznego wywiadu środowiskowego w celu stwierdzenia czy dochody wskazane w złożonej deklaracji są prawdziwe. Wywiad taki jest przeprowadzany w miejscu zamieszkania wnioskodawcy i w jego trakcie ustala się aktualną sytuację dochodową, zawodową, zdrowotną i rodzinną ubiegającego się o dodatek. Pracownik przeprowadzający wywiad środowiskowy może żądać od wnioskodawcy i innych członków gospodarstwa domowego złożenia pod odpowiedzialnością karną oświadczenia o stanie majątkowym, zawierającego w szczególności dane dotyczące posiadanych:

ruchomości i nieruchomości,
zasobów pieniężnych.

Organ odmawia przyznania dodatku mieszkaniowego, jeżeli w wyniku przeprowadzonego wywiadu środowiskowego ustali, że:

występuje rażąca dysproporcja pomiędzy niskimi dochodami wykazanymi w złożonej deklaracji a faktycznym stanem majątkowym wnioskodawcy, wskazującym, że jest on w stanie uiszczać opłaty związane z zajmowaniem lokalu mieszkalnego (domu jednorodzinnego) wykorzystując własne środki i posiadane zasoby majątkowe

lub

faktyczna liczba osób wspólnie stale zamieszkujących i gospodarujących z wnioskodawcą jest mniejsza niż wykazana w deklaracji.

Jeżeli dodatek mieszkaniowy przyznano na podstawie nieprawdziwych danych, osoba pobierająca dodatek mieszkaniowy będzie musiała zwrócić nienależnie pobrane kwoty w podwójnej wysokości.

Zarządca domu lub osoba uprawniona do pobierania należności za lokale mieszkalne zobowiązana jest niezwłocznie zawiadomić organ przyznający dodatek mieszkaniowy o wystąpieniu zaległości, obejmujących pełne 2 miesiące. W razie niedopełnienia tego obowiązku pobierający zwraca organowi przyznającemu dodatek mieszkaniowy kwoty dodatków wypłaconych za miesiące, w których występowały zaległości w tych opłatach.

WYMAGANE DOKUMENTY:

Podstawowe dokumenty:

Wniosek o przyznanie dodatku mieszkaniowego potwierdzony przez zarządcę lub osobę uprawnioną do pobierania należności za lokal mieszkalny.
Deklaracja o wysokości dochodu wszystkich członków gospodarstwa domowego.

Dodatkowe dokumenty – w zależności od indywidualnej sytuacji:

Umowa najmu/podnajmu.
Akt własności domu jednorodzinnego lub lokalu w budynku wielorodzinnym.
Dokument potwierdzający inny tytuł prawny.
Wyrok sądowy potwierdzający uprawnienie do lokalu socjalnego lub zamiennego.
Zaświadczenie organu właściwego w sprawie wydania pozwolenia na budowę, potwierdzające powierzchnię użytkową oraz wyposażenie techniczne domu – właściciel domu jednorodzinnego.
Wyliczenie czynszowe zarządcy/właściciela lokalu za miesiąc, w którym składany jest wniosek.
W przypadku braku centralnego ogrzewania i/lub centralnej ciepłej wody i/lub gazu przewodowego w budynku – ostatnia aktualna faktura za energię elektryczną.

Rodzaje dokumentów ze względu na źródło dochodów:

Osoby pracujące na podstawie umowy o prace, umowy zlecenia lub umowy o dzieło:

Zaświadczenie o dochodach wystawione przez zakład pracy.
Zaświadczenie potwierdzające wysokość dochodów z umowy zlecenia lub umowy o dzieło.

Osoby prowadzące działalność gospodarczą na zasadach ogólnych:

Zaświadczenie o wysokości dochodów z prowadzonej działalności gospodarczej potwierdzone przez Biuro Rachunkowe lub zaświadczenie z Urzędu Skarbowego.
Aktualne zaświadczenie o zawieszeniu działalności gospodarczej.

Osoby prowadzące działalność gospodarczą na zasadach ryczałtu ewidencjonowanego lub karty podatkowej:

Oświadczenie o uzyskanych dochodach zapisane w deklaracji o wysokości dochodów.

Osoby prowadzące gospodarstwo rolne:

Zaświadczenie właściwego organu gminy potwierdzające dochód z posiadanego przez wnioskodawcę gospodarstwa rolnego wyliczony na hektar przeliczeniowy.

Osoby uczące się:

Zaświadczenie o wysokości płatnych praktyk ze szkół zawodowych.
Zaświadczenie o kontynuacji nauki na studiach wyższych i o wysokości ewentualnego stypendium naukowego i/lub socjalnego wystawione przez dziekanat uczelni.

Emeryci/renciści

Dowody wypłat emerytury/renty i ostatnia decyzja emerytalna/rentowa.
Zaświadczenie z ZUS potwierdzające wysokość świadczeń otrzymanych w poszczególnych miesiącach uwzględniające kwoty brutto.

Osoby otrzymujące alimenty:

Wyrok sądu zasądzający alimenty na członka rodziny.
Zaświadczenie komornika o całkowitej lub częściowej bezskuteczności egzekucji alimentów zasądzonych wyrokiem sądu, a także o wysokości wyegzekwowanych alimentów lub przekazy lub przelewy pieniężne dokumentujące faktyczną wysokość otrzymanych alimentów.